Laadpalen voor elektrische voertuigen
Laadpalen zijn niet meer weg te denken uit het verkeerslandschap. Samen met het aantal elektrische en hybride voertuigen heeft hun aantal een forse groei doorgemaakt de laatste jaren.
De groei in elektrische en hybride voertuigen heeft ertoe geleid dat momenteel meer dan 11% van de personenwagens in België is uitgerust met een elektrische motor.
Het aantal (semi-)publieke laadpunten in Vlaanderen is in 2023 quasi verdubbeld ten opzichte van 2022 en bedraagt momenteel ongeveer 33.500.
TYPES LAADPALEN
Laadpalen bestaan uit één of meerdere laadpunten of connectoren. Meestal bezit een publieke laadpaal 2 laadpunten. Ze kunnen opgedeeld worden in AC-laders en DC-laders. AC-laadpunten hebben een vermogen tot 22kW terwijl DC-laders van 50kW tot 350kW aan vermogen kunnen hebben. De DC-laders met zeer hoge vermogens zijn bestemd voor de transportsector.
De meeste laadpalen werken op AC-stroom of wisselstroom. In Europa wordt deze stroom via het elektriciteitsnet geleverd aan huishoudens en industrie. Wisselstroom kan niet rechtstreeks in een batterij worden opgeslagen. Daarom moet deze elektriciteit in de auto met een ingebouwde omvormer worden omgezet in DC-stroom of gelijkstroom. Bij DC-laders bevindt de omvormer zich in het laadpunt. Dit is de reden dat AC-laden goedkoper is per geladen hoeveelheid dan DC-laden, maar ook langzamer.
Gemiddeld duurt 50% bijladen voor een elektrisch voertuig via een AC-lader een halve werkdag terwijl dit via een DC-laadpunt kan op circa 20 minuten.
AC-laders zijn bijgevolg eerder bestemd voor thuisladen of voor openbare parkings waar voertuigen langer stilstaan terwijl DC-laders zich meer bevinden op tankstations en parkings langs snelwegen.
WETGEVING VLAANDEREN
Sinds 11 maart 2021 geldt er in Vlaanderen een verplichting omtrent de installatie van oplaadpunten voor elektrische voertuigen op parkeerterreinen van gebouwen.
Vanaf 2025 komt er ook een verplichting voor de installatie van oplaadpunten op parkeerterreinen van bepaalde bestaande gebouwen.
Deze wetgeving is een gevolg van de omzetting van de Europese richtlijn over de energieprestatie van gebouwen en is noodzakelijk om de transitie naar zero-emissie-transport te ondersteunen.
Onderstaande tabel legt uit wat er moet gebeuren:
Dit betekent in de praktijk dat elk parkeerterrein met meer dan 20 parkeerplaatsen bij een handelszaak of een bedrijf minstens 2 laadpunten moet voorzien tegen 2025.
Met laadinfrastructuur wordt bedoeld, op zijn minst de wachtbuizen voorzien om laadpalen en leidingen te kunnen plaatsen. Een oprit van een woongebouw wordt niet gezien als een parkeerplaats, maar een garage met 2 parkeerplaatsen wel.
Bovendien dienen alle laadpunten die aangesloten worden op het laagspanningsnet met een laadvermogen vanaf 5 kW bij Fluvius te worden aangemeld.
Voor de installatie van laadpalen is geen omgevingsvergunning nodig.
AFIR - WETGEVING EUROPA
Algemeen
Alternative Fuels Infrastructure Regulation is een verordening sinds juli 2023 die deel uitmaakt van ‘Fit for 55’.
Fit for 55 verwijst naar de doelstelling van de EU om in 2030 de netto‑uitstoot van broeikasgassen met ten minste 55% te hebben verminderd. Het pakket moet de EU-wetgeving in overeenstemming brengen met die doelstelling.
De AFIR-wet is bedoeld om een publieke infrastructuur op te zetten voor alternatieve brandstoffen en meer bepaald voor de plaatsing van laadpalen voor elektrische voertuigen.
Deze verordening is nog niet omgezet in Belgische wetgeving. België heeft tot 31/12/2024 de tijd om deze wet in lokale regels om te zetten.
Toelichting
De AFIR-wetgeving is enkel van toepassing op openbare laadpunten. Een openbaar of publiek laadpunt is een laadpunt dat continu toegankelijk is voor particuliere gebruikers zonder fysieke barrières zoals poorten of barelen op een openbaar of privéterrein en waar de eindgebruiker kan opladen aan de hand van een laadpas (met roaming).
Laadpunten die niet onder de AFIR vallen:
Bedrijven die laadpalen hebben op een grotere parking die enkel door werknemers van dat bedrijf kunnen gebruikt worden;
Alle residentiële oplaadpunten (bij een privéwoning, appartementsgebouw, …) die slechts door een beperkte groep mensen wordt gebruikt (gezin, bewoners, ...);
Laadpunten die op een locatie staan met poorten en andere barrières die alleen opengaan voor externen op verzoek of met een afspraak.
Krachtlijnen AFIR
Gebruikers van openbare laadpalen moeten eenvoudig en transparant de prijs per kWh kunnen zien voordat ze beginnen met opladen.
Alle publieke laadpalen moeten gebruikers de mogelijkheid bieden om anoniem een laadsessie te starten en te betalen, zonder de noodzaak van een account of contract.
Vanaf 13 april 2024 is het verplicht voor alle nieuwe publieke laadpalen om aan deze regelgeving te voldoen.
MOGELIJKE SUBSIDIES
Ondernemingen en ook vzw’s die tussen 1 september 2021 en 31 augustus 2024 investeren in een publiek toegankelijk en intelligent laadstation kunnen beroep doen op een verhoogde kostenaftrek mits ze voldoen aan een aantal voorwaarden.
Ook via de (verhoogde) investeringsaftrek worden er steunmogelijkheden voorzien voor laadinfrastructuur van elektrische voertuigen.
Via de Ecologiepremie+ en Clean Power for Transport (CPT) verstrekt de Vlaamse overheid subsidies aan ondernemingen voor bepaalde laadinfrastructuur. Deze subsidie is meer gericht op transportondernemingen.
