Gebouwen

GRO duurzaamheidsmeter

De GRO duurzaamheidsmeter is een duurzaamheidskader van de Vlaamse Overheid, dat als doelstelling heeft om via een doordacht, geïntegreerd ontwerpproces tot toekomstgerichte, comfortabele gebouwen te komen waarin sterk wordt ingezet op circulair bouwen. GRO werd ontwikkeld door en voor de Vlaamse Overheid (het Facilitair Bedrijf gebruikt GRO bij al haar bouwprojecten los van de grootte en de functie), maar het staat iedereen vrij de methodiek te gebruiken om tot een duurzaam gebouw te komen. De handleiding en alle nodige rekentools en informatie zijn gratis te downloaden via deze link (versie 2020).

GRO is gebaseerd op het bekendere internationale duurzaamheidskader BREEAM, en andere vergelijkbare initiatieven. De criteria komen op heel wat vlakken overeen, maar de toepassing ervan is afgestemd op de Vlaamse bouwheer.

Het kader zelf bestaat uit een reeks van criteria waarop punten gescoord worden. Deze zijn onderverdeeld in criteria m.b.t. de site, en criteria m.b.t. het gebouw, en vervolgens in een aantal domeinen.

duurzaamheidskader van de Vlaamse Overheid

De criteria zijn geselecteerd met de principes van de Sustainable Development Goals en van People, Planet, Profit in het achterhoofd.

Tot slot zijn er verschillende ambitieniveaus: ‘uitstekend’, ‘beter’, en ‘goed’. Het niveau ‘goed’ beperkt zich soms tot de wettelijke vereisten, voor het niveau ‘uitstekend’ moet je als ontwerpteam wellicht het onderste uit de kast halen!

Voor- en nadelen van de GRO duurzaamheidsmeter van de Vlaamse Overheid

Waarom zou je gebruik maken van de gro? Allereerst is het belangrijk om te vermelden dat een privépartij uiteraard volledig vrij is om het kader – al dan niet volledig – te gebruiken. Als je het rigoureus wil toepassen zijn daar wel een aantal nadelen aan verbonden, uiteraard mede bepaald door het ambitieniveau dat je voorop stelt:

Je beperkt de keuzevrijheid als ontwerpteam:
- inplanting
- materiaalkeuze
- technieken
- ...
De bouwkosten nemen wellicht toe:
- gebruik van duurzame en circulaire materialen
- gebruik van duurzamere energietechnologieën met een hogere CAPEX
- investering in opvolging, bemetering
- ...
De studiekosten nemen met zekerheid toe:
- er is uiteraard de GRO-analyse en -opvolging die wel wat inspanning/tijd vraagt
- om goed te scoren op een aantal punten zijn bijkomende studies wellicht aangewezen:
- - dynamische gebouwsimulatie (gebruikerscomfort)
  - daglichtstudie
  - geluidsstudie
  - ...

Er zijn echter ook grote voordelen aan de duurzaamheidsmeter:

Je verzekert je van een toekomstgericht ontworpen gebouw:
- het gebouw zal beter zijn waarde behouden
Het gebouw zal een aangename omgeving vormen voor haar gebruikers
- door veel belang te hechten aan het comfort van de gebouwgebruikers, verzekert GRO dat zij zich goed zullen voelen in het gebouw. Voor een kantoorgebouw zal dit bijvoorbeeld een positieve invloed hebben op het welbevinden (en productiviteit) van de werknemers
De exploitatiekosten zullen lager zijn:
- door aandacht voor energie-efficiëntie zal de energiekost lager liggen
- door aandacht voor onderhoudsvriendelijke materialen en indeling zal ook de onderhoudskost lager liggen
Je investeert in een duurzaam gebouw:
- niemand zal nog ontkennen dat we moeten evolueren naar een duurzamere maatschappij. GRO biedt je de mogelijkheid om hier bewust aan bij te dragen
- de wederverkoopvoorwaarde of verhuurvoorwaarde zal hoger zijn

Hoe gebruik je de GRO duurzaamheidsmeter?

Zoals hierboven aangehaald is iedereen vrij om GRO te gebruiken zoals het hem/haar belieft. Er zijn een aantal manieren die voor de hand liggen. In alle gevallen is het wel belangrijk dat je het GRO-kader gebruikt en toepast vanaf de eerste stappen in het ontwerp. De criteria moeten immers tijdens de ontwerpstappen meegenomen worden om tot een goed resultaat te komen.

Strikte toepassing

Het meest voor de hand liggend gebruik van GRO is uiteraard een strikte toepassing van het kader, waarbij bij oplevering aangetoond moet worden dat het vooropgestelde ambitieniveau behaald werd. Hierbij is het belangrijk te vermelden, dat in tegenstelling tot privé-initiatieven zoals BREEAM of LEEDS, bij GRO geen certificatieprocedure voorzien is. Indien je een erkend label wil gebruiken voor je gebouw, kan je dus best aanvullend (of alternatief) gebruik maken van bijvoorbeeld een BREEAM-certificatie.

Selectie criteria

Een tweede mogelijkheid is het selecteren van criteria die je als bouwheer belangrijk vindt. Je kan dan de bepalingen en controlemechanismen overnemen uit het GRO-kader, zonder evenwel de overige criteria op te leggen aan het ontwerpteam of de uitvoerder. Dit biedt de mogelijkheid om eigen duurzame accenten te leggen in een gebouwontwerp.

Gebruik als leidraad

Een derde optie is om GRO enkel als inspiratie en leidraad te gebruiken. Het kader omvat immers een ruime waaier aan criteria, waardoor het goed mogelijk is dat er een aantal aspecten in opgenomen zijn waar je als bouwheer of ontwerper nog niet aan gedacht hebt, maar die je wel een waardevolle aanvulling vindt op jouw gebouw.

Hoe begin ik aan de gro van de Vlaamse Overheid?

Sta je zelf aan het begin van een bouwproces of een ingrijpende renovatie? Neem dan zeker contact op met onze experten om samen te kijken of GRO – of een gecertificeerd alternatief – een meerwaarde kan betekenen voor je project. Wij zijn er in ieder geval van overtuigd dat toekomstgericht bouwen nu belangrijker is dan ooit!