De metaalsector zal ook in 2025 aanzienlijke uitdagingen ondervinden door de aanhoudend hogere energieprijzen. Europese bedrijven betalen momenteel heel wat meer voor elektriciteit en aardgas dan hun Amerikaanse tegenhangers, wat de concurrentiepositie van de sector onder druk zet. Deze stijgingen zijn grotendeels toe te schrijven aan de geopolitieke situatie waarin Europa verkeert, maar in België liggen ook noodzakelijke investeringen in de modernisering en versterking van het elektriciteitsnet en de overgang naar een koolstofarme economie aan de bron.
Voor bedrijven in de metaalsector, die traditioneel een hoog energieverbruik hebben, kunnen deze verhoogde kosten een aanzienlijke impact hebben op de operationele uitgaven en hun concurrentievermogen op de internationale markt. De energie-intensiviteit van veel metaalbedrijven maakt dat zelfs kleine schommelingen in energieprijzen een grote invloed hebben op de marges. Bovendien betalen Belgische industriële bedrijven vandaag tot 10 à 20 procent meer voor elektriciteit dan hun concurrenten in de buurlanden, onder meer door de relatief hoge transmissiekosten en extra heffingen.
Vanaf 1 januari 2025 zullen de transmissienettarieven bovendien stelselmatig verdubbelen, wat de internationale positie van Belgische maakbedrijven verder onder druk zet. In buurlanden zoals Frankrijk en Duitsland bestaan al belangrijke kortingen op deze tarieven om het concurrentieel nadeel voor hun energie-intensieve industrie weg te werken. Ook in België werd onder de vorige federale regering (De Croo) gewerkt aan een wetgevend kader voor dergelijke korting, retroactief werkend naar 2025. Deze korting zou wel gepaard gaan met voorwaarden, zoals bv. deelname aan energiebeleidsovereenkomsten of het opstellen van een vijfjarenplan voor de reductie van broeikasgasemissies. Hoe dit dossier verder evolueert onder de huidige regering (Arizona) is voorlopig onduidelijk.
Daarnaast zorgen verhoogde importtarieven vanuit de VS voor bijkomende druk op de exportpositie van Belgische maakbedrijven.
Ondanks deze uitdagingen zijn er meerdere strategieën die bedrijven in de metaalsector kunnen toepassen om hun energie-efficiëntie te verbeteren en kosten te verlagen:
Een energieaudit biedt inzicht in het huidige energieverbruik en identificeert gebieden waar besparingen mogelijk zijn. Door een grondige analyse kunnen bedrijven gerichte maatregelen implementeren die niet alleen het energieverbruik verminderen, maar ook bijdragen aan kostenbesparingen en duurzaamheid. Bovendien levert een energiebewuste en onafhankelijke blik van een auditor vaak verrassende inzichten op, zelfs in installaties die reeds geoptimaliseerd lijken.
Meer info over energieaudit
Het opwekken van energie op de bedrijfslocatie, bijvoorbeeld door middel van zonnepanelen of windturbines, vermindert de afhankelijkheid van externe energieleveranciers en beschermt tegen prijsschommelingen op de energiemarkt. Bovendien draagt het bij aan de reductie van de CO₂-uitstoot en versterkt het de groene reputatie van het bedrijf.
Meer info over lokale energieproductie
Energieopslagsystemen, zoals batterijen, maken het mogelijk om overtollige energie op te slaan voor later gebruik. Dit verhoogt de efficiëntie van lokale energieproductie en zorgt voor een stabiele energievoorziening, zelfs tijdens piekuren of bij onderbrekingen in de energieaanvoer.
Meer info over lokale opslagsystemen
Het zorgvuldig onderhandelen en afsluiten van energiecontracten kan aanzienlijke kostenbesparingen opleveren. Door markttrends te monitoren en contractvoorwaarden te optimaliseren, kunnen bedrijven profiteren van gunstigere tarieven en voorwaarden die beter aansluiten bij hun specifieke energiebehoeften.
Meer info over energiecontracten
Momenteel is er een verhoogde thematische investeringsaftrek van kracht voor bedrijven die investeren in energiebesparende technologieën of hernieuwbare energie. Deze fiscale stimulans kan de terugverdientijd van projecten aanzienlijk verkorten en maakt investeringen in energie-efficiëntie nog aantrekkelijker.
Meer info over verhoogde thematische investeringsaftrek
Door proactief in te zetten op energiebesparing, slimme technologie en gebruik te maken van fiscale stimulansen, kunnen bedrijven in de metaalsector hun kosten verlagen én hun concurrentiepositie versterken. In een internationale markt waarin energieprijzen en duurzaamheid centraal staan, zijn deze acties geen luxe meer, maar een absolute strategische noodzaak.
De verhoogde thematische aftrek biedt een uitstekende kans om te investeren in energie-efficiëntie en duurzaamheid, terwijl je geniet van fiscale voordelen. Een energieaudit is daarbij verplicht om aanspraak te kunnen maken op de verhoogde thematische aftrek.
De Vlaamse energiewetgeving voor energie-intensieve en niet-energie intensieve vestigingen verstrengt. Dit is een gevolg van de “fit for 55” doelstellingen en de beoogde Europese klimaatneutraliteit tegen 2050.
De EED-auditplicht geldt voor een grote onderneming, die geen kmo-status heeft volgens de Europese uitgangspunten.
